به گزارش مجله خبری نگاربایدن شنبه شب در سخنانی در کاخ سلطنتی ورشو، پایتخت لهستان گفت: بخاطر خدا این مرد نباید در قدرت باقی بماند.
پس از این اظهارات، کاخ سفید بسرعت سعی کرد سخنان بایدن را به گونه دیگری توصیف کند و بلافاصله اعلام کرد که بایدن خواستار تغییر رژیم در این کشور نیست.
یک مقام کاخ سفید در توجیه سخنان بایدن، گفت: منظور رئیس جمهوری این بوده که نباید به پوتین اجازه داد علیه کشورهای همسایه خود یا منطقه اعمال زور کند. وی در خصوص قدرت پوتین در روسیه یا تغییر رژیم سخن نمیگفت.
آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا نیز سعی کرد گفتههای رئیس جمهوری کشورش را توضیح داده و کم اهمیت جلوه دهد.
وی گفت: فکر میکنم رئیس جمهوری آمریکا و کاخ سفید، دیشب به این نکته اشاره کردند که پوتین نباید قدرت جنگ افروزی یا تهاجم علیه اوکراین یا هر کشور دیگری داشته باشد.
توجیه اظهارات بایدن از سوی کاخ سفید با توجه صریح بودن سخنان اولیه رئیس جمهوری آمریکا، به هیچ وجه قانع کننده نبود، اما مسلماً باید از اظهار نظر با چنین پیامی، در زمانی که تنشها در اوج خود قرار دارند، عقب نشینی کرد.
رئیس جمهوری آمریکا یکشنبه شب در پاسخ به سوال خبرنگاری مبنی بر اینکه آیا او به دنبال تغییر رژیم در روسیه است، پاسخ کوتاهی داد و گفت: نه.
رئیس جمهوری آمریکا روز دوشنبه به وقت محلی در گفتگو با خبرنگاران اعلام کرد که از اظهاراتش مبنی بر اینکه پوتین نباید در قدرت باقی بماند، عذرخواهی نمیکند و عقب نشینی نخواهد کرد، اما در سیاست آمریکا تغییری ایجاد نشده است.
بایدن به خبرنگاران گفت: من از هیچ چیز عقب نشینی نمیکنم.
رئیس جمهوری آمریکا تاکید کرد که وی به تغییر سیاست این کشور اشاره نکرده است بلکه اظهارات او بر اساس احساسات وی در آن روز بیان شده اند.
وی گفت: من خشم اخلاقی خود از نحوه برخورد پوتین و اقدامات این مرد ابراز کردم. من بتازگی با آن خانوادهها (اوکراینی) بوده ام. چه آن روز و چه امروز به تغییر سیاست آمریکا اشاره نمیکنم.
بایدن افزود: برای این اظهارات هیچ عذرخواهی نمیکنم.
انعکاس جهانی این اظهارات، دولت آمریکا را با سؤالات جدی روبرو میکند. برخی از این سوالات راهبردی هستند و میتوانند بر روند آینده جنگ و امیدهای ضعیف دستیابی به آتش بس در اوکراین تأثیر بگذارند. برخی دیگر سیاسی هستند و به جایگاه بایدن در داخل آمریکا، در میان سیل انتقادات جمهوری خواهان مربوط میشوند و در سطح بین المللی، این سوالات به تلاش بایدن برای حفظ ائتلاف غربی ارتباط پیدا میکنند.
به اعتقاد تحلیلگران مسایل بین المللی، هرگونه تصور مبنی بر اینکه آمریکا این درگیری را تلاشی برای سرنگونی پوتین درنظر میگیرد خطرناک است، زیرا جنگ در اوکراین را به رویارویی مستقیم بین آمریکا و روسیه تبدیل میکند.
تلاشهای اولیه بایدن برای پرهیز از شخصیسازی جنگ اوکراین با پوتین و توصیف جنگ بهعنوان رویارویی مستقیم آمریکا و روسیه به دلیل لفاظیهای تند وی علیه پوتین در روزهای اخیر تضعیف شده و خط بطلانی بر آن کشیده است.
بایدن در لهستان پوتین را "قصاب" خطاب کرد. پیش از این، بایدن او را "تبهکار" و "دیکتاتور قاتل" خوانده بود.
اظهارات بایدن حتی مشاوران آمریکایی را غافلگیر کرد. سخنان بایدن انحراف آشکار از سیاست پیشین آمریکا را نشان میدهد.
بایدن دهها سال است که به خاطر گافهای خود شهرت دارد. روزنامهها قبلا "۱۰ گاف برتر تمام دوران" او را مطرح کرده بودند.
به اعتقاد تحلیلگران مسایل بین المللی و سیاسی، متن نوشته شده برای سخنرانی بایدن نیز خود جنگ طلبانه بود و اشاره بایدن به یک مبارزه طولانی را بسیار شبیه به یک جنگ سرد جدید میکرد.
یک تحلیلگر ارشد آمریکایی گفت که این اظهارات میتواند جنگ در اوکراین را طولانیتر کند.
کارشناسان متعددی در آمریکا و خارج از این کشور از این اظهارات انتقاد کرده اند.
ریچارد هاس، دیپلمات آمریکایی که ریاست شورای روابط خارجی را بر عهده دارد، گفت: بایدن شرایط دشوار را دشوارتر و یک وضعیت خطرناک را خطرناکتر کرده است.
هاس در توییتر خود نوشت: پوتین این اظهارات را تأییدی بر آنچه که همیشه به آن اعتقاد داشت، تلقی خواهد کرد. این یک نقص بد در انضباط است که خطر گسترش دامنه و مدت جنگ را به دنبال دارد.
سناتور جیم ریش عضو ارشد کمیته روابط خارجی سنای آمریکا ضمن انتقاد از سخنان جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا گفت که بایدن در سخنرانی خود مرتکب گاف وحشتناکی شد.
این سناتور آمریکایی روز یکشنبه به وقت محلی در گفتگو با شبکه خبری سی ان ان آمریکا افزود: در پایان سخنرانی بایدن، یک گاف (اشتباه) وحشتناک بود،ای کاش او به خواندن متن سخنرانی ادامه میداد. متن سخنرانی خوبی برای او آماده کرده بودند، کاش میتوانستند بایدن را به متن پایبند نگاه دارند. فکر میکنم اکثر کسانی که در زمینه روابط خارجی فعالیت میکنند، میدانند ۹ کلمهای که بایدن بر زبان آورد یا حتی اشاره به سیاست خارجی تغییر رژیم در کشوری، میتواند مشکلات بزرگی ایجاد کند.
جمهوریخواه ارشد کمیته روابط خارجی سنا از رییس جمهوری آمریکا خواست که به متن سخنرانیهای خود پایبند باشد.
مایکل مک کال، رهبر جمهوریخواهان در کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا، با لحنی شدیدتر به سی ان ان گفت: میدانم این اظهارات کنترل نشده بود، اما هرچه رئیسجمهوری آمریکا بگوید، حرف سنگینی محسوب میشود. در این مورد، (این اظهارات) پیام بسیار تحریک آمیزی به پوتین میدهد.
فرانسوا هایسبورگ از مؤسسه بین المللی مطالعات راهبردی نیز در انتقاد از بایدن گفت که رهبران آمریکایی بهتر است در مورد موضوعات حساس آزادانه سخن نگویند.
آنتونیو گوترش دبیر کل سازمان ملل متحد در واکنش به اظهارات جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا مبنی بر اینکه ولادیمیر پوتین نمیتواند در قدرت بماند، گفت: ما به کاهش تنشهای نظامی و کاهش لفاظیهای تنشزا نیاز داریم.
دبیرکل سازمان ملل در پاسخ به سوال خبرنگاران در واکنش به اظهارات جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا، گفت: فکر میکنم ما به کاهش تنشها، کاهش تنشهای نظامی و لفاظیهای تنش زا نیاز داریم.
فرانس ۲۴ نوشت حتی امانوئل مکرون رئیسجمهوری فرانسه هشدار داد که چنین اظهاراتی میتواند درگیری را که آمریکا و متحدانش در ناتو به سختی سعی کرده اند آن را کنترل کنند، تشدید کند و تلاشهای غرب برای کمک به اوکراینیهای رنجدیده را تضعیف کند.
اولاف شولتس صدراعظم آلمان اعلام کرد که با وجود حمله روسیه به اوکراین، تغییر رژیم در مسکو هدف ناتو نیست.
شولتس توضیح داد: تغییر رژیم در روسیه هدف ناتو و همچنین رئیس جمهوری آمریکا نیست. من با بایدن در کاخ سفید مفصل صحبت کردهام و ما در خصوص این مسائل نیز گفتگو کردهایم.
وزیر آموزش انگلیس هم در اظهاراتی گفت که تصمیمگیری در این باره بر عهده مردم روسیه است.
«ناظم زهاوی» سیاستمدار عراقیتبار انگلیس در پاسخ به این پرسش که آیا موافق است پوتین در قدرت بماند یا خیر؟، پاسخ داد، این مساله به مردم روسیه بستگی دارد که تصمیم بگیرند چه کسی بر آنها و آینده کشورشان حکومت کند.
وی با ادعای جنایات صورت گرفته در اوکراین توسط ارتش روسیه، اظهارات رئیس جمهوری آمریکا را اصلاح کرد و گفت که پوتین جایی در اوکراین ندارد و باید اطمینان حاصل کند که از این کشور خارج میشود.
اما همه این اظهارات بایدن را، هر چند غیردیپلماتیک، حاوی یک تهدید یا حتی گاف در نظر نگرفته اند.
اوکسانا مارکارووا، سفیر اوکراین در آمریکا به شبکه ان بی سی گفت: هر کسی که جنایتکار جنگی است و به کشور همسایه خود حمله میکند و این همه جنایات را انجام میدهد، در یک دنیای متمدن، قطعا نمیتواند در قدرت بماند.
مایکل مکفول سفیر سابق آمریکا در روسیه در توییتر گفت که سخنان بایدن به صورت دقیق درنظر گرفته شود.
وی گفت: بایدن چیزی را بیان کرد که میلیاردها نفر در سراسر جهان و میلیونها نفر در داخل روسیه نیز به آن اعتقاد دارند. او نگفت که آمریکا باید پوتین را از قدرت برکنار کند.
جولیان اسمیت سفیر آمریکا در ناتو در واکنش به اظهارات بایدن مبنی بر اینکه " پوتین نباید در قدرت باقی بماند"، در توجیه این سخنان، آن را واکنش اصولی انسانی به روایتهایی دانست که در آن روز شنیده بود.
سفیر آمریکا در ناتو روز یکشنبه به وقت محلی در مصاحبه با شبکه سی ان ان در توجیه سخنان بایدن گفت: بایدن به استادیوم ملی در ورشو رفت و با صدها اوکراینی دیدار کرد. او داستانهای قهرمانانه آنها در مورد فرار از جنگ بی رحمانه روسیه در اوکراین را شنید. من فکر میکنم که این (اظهارات) یک واکنش اصولی انسانی به روایتهای آن روز بود.
وی ادامه داد: آمریکا سیاست تغییر حکومت در روسیه را ندارد.
سفیر آمریکا در ناتو اعلام کرد که آمریکا نشانهای از محدود شدن اهداف روسیه در منطقه دونباس ندارد، اما این تغییرات احتمالی را درنظر میگیرد.
اسمیت مدعی شد با این حال شواهد ما نشان میدهد که روسها در اهداف اولیه خود یعنی تصرف کی یف ظرف چند روز، موفق نبوده اند. بنابراین، فکر میکنم روسیه در حال ارزیابی مجدد است و آنها به دنبال تغییر تاکتیکهای خود هستند. آمریکا با همکاری نزدیک با متحدان و دولت اوکراین شواهد این تغییر را بررسی خواهد کرد.
"مارک وارنر" رئیس کمیته اطلاعات سنای آمریکا با خودداری از انتقاد از جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا به خاطر اظهاراتش در خصوص تغییر رژیم در روسیه، ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری را متهم به تغییر رژیم در اوکراین کرد.
این سناتور آمریکایی روز یکشنبه به وقت محلی در مصاحبه با شبکه سی ان ان افزود: تنها یک نفر در اروپا به دنبال تغییر رژیم است و آن هم ولادیمیر پوتین میباشد که میخواهد رژیم اوکراین را تغییر دهد.
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا سیاست آمریکا باید تغییر رژیم باشد؟ گفت: کاخ سفید سیاست را اعلام کرده و این امر تغییر نکرده است. تصمیم گیری در مورد اینکه چه کسی در کرملین قدرت را در دست دارد، بر عهده مردم روسیه است.
سخنان بایدن در حالی است که بر اساس نظرسنجی جدید آسوشیتدپرس ۸۵ درصد از مردم آمریکا نگران ورود کشورشان به جنگ میان روسیه و اوکراین هستند.
این نظرسنجی همچنین نشان داد که جنگ میان روسیه و اوکراین به نگرانیها در آمریکا در خصوص استفاده از سلاح هستهای در جهان دامن زده است.
۷۱ درصد شرکت کنندگان در این نظرسنجی گفتند که فکر میکنند حمله روسیه به اوکراین احتمال استفاده از سلاحهای هستهای در جهان را افزایش داده است. ۲۵ درصد از شرکت کنندگان گفتند که تهاجم مسکو بر احتمال استفاده از تسلیحات هستهای در سراسر جهان تأثیری نداشته است و ۴ درصد گفتند که با آغاز این جنگ، این احتمال در واقع کاهش یافته است.
ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه روز ۲۱ فوریه گذشته (دوم اسفند ۱۴۰۰) با انتقاد از بیتوجهی غرب به نگرانیهای امنیتی مسکو، استقلال جمهوریهای خلق دونتسک و لوهانسک را در منطقه دونباس به رسمیت شناخت.
پوتین سه روز پس از آن، پنجشنبه ۵ اسفند نیز عملیاتی نظامی که آن را "عملیات ویژه" خواند، علیه اوکراین آغاز کرد و به این ترتیب روابط پرتنش مسکو- کییف به رویارویی نظامی تغییر وضعیت داد. درگیریها در اوکراین و واکنشها به اقدام روسیه همچنان ادامه دارد.